Rolnictwo społeczne jest to innowacyjne podejście do rolnictwa, polegające na wprowadzaniu usług społecznych do funkcjonujących gospodarstw rolnych. Ważne jest, aby świadczenie tych usług bazowało na zasobach i aktywnościach gospodarstwa rolnego. Istotą zatem jest wielofunkcyjność gospodarstwa rolnego rozumiana jako możliwość zaspokojenia w gospodarstwie rolnym potrzeb nie tylko produkcyjno-rynkowych, ale także pozarolniczych – środowiskowych, kulturowych, gospodarczych i społecznych Warto dodać, że rolnictwo społeczne to nie tylko idea, ale przede wszystkim działalność praktyczna.

W zakresie rolnictwa społecznego mieszczą się:

• działania pedagogiczne,
• integracja w świecie pracy i włączenie społeczne,
• zajęcia reedukacyjne i terapeutyczne,
• usługi opiekuńcze.

Usługi świadczone w ramach rolnictwa społecznego mogą być kierowane do różnych grup odbiorców, w tym m.in. do dzieci, młodzieży, a także do osób niepełnosprawnych, osób opuszczających zakłady penitencjarne, osób uzależnionych, czy osób starszych.

• ZAGRODY EDUKACYJNE

Pionierskim przedsięwzięciem rolnictwa społecznego w Polsce jest Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych, której koncepcja została opracowana i jest wdrażana przez Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie od roku 2012. Sieć skupia rozproszone po kraju indywidulane podmioty prowadzące działania edukacyjne oparte o własny potencjał rolniczy, na ogół łączące w swej działalności przedsiębiorczej funkcje produkcyjne z usługami turystycznymi i edukacyjnymi.  

Celem działania Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych  jest:

• podniesienie prestiżu zawodu rolnika i upowszechnienie  wiedzy na temat pochodzenia żywności,
• różnicowanie pozarolniczej działalności na obszarach wiejskich,
• zachowanie dziedzictwa kulturowego wsi.

Ogólnopolska Sieć Zagród Edukacyjnych stanowi model współpracy Centrum Doradztwa Rolniczego z ośrodkami doradztwa rolniczego wdrażany jako ustawowe zadanie w zakresie przygotowania i wprowadzania jednolitych sposobów działania ośrodków wojewódzkich w zakresie realizowanych przez nie zadań.

Zagroda Edukacyjna ® to gwarantowane marką propozycje poznania i doświadczenia pracy rolnika w bezpośrednim kontakcie z codziennym rytmem gospodarstwa, gamą kolorów, kształtów, dźwięków, zapachów i smaków wsi. Zagrody Edukacyjne proponują zindywidualizowane programy edukacyjne, wynikające z profilu gospodarstwa a także  pasji  gospodarzy. Oferta obejmuje pokazy i warsztaty aktywnie angażujące w zajęcia zarówno dzieci jak i osoby dorosłe w trakcie wizyt jednodniowych lub dłuższych pobytów z noclegami.

Oferta wszystkich gospodarstw skupionych w Ogólnopolskiej Sieci Zagród Edukacyjnych dostępna jest na stronie www.zagrodaedukacyjna.pl

Działania realizowane przez CDR O/Kraków w ramach Sieci:

• zarządzanie marką „zagroda edukacyjna”, doskonalenie produktu, materiały informacyjne i promocyjne,
• projekty służące rozwojowi oferty programowej: szkolenia, doradztwo, coroczne Zloty Zagród Edukacyjnych,
• lobbowanie na rzecz rozwoju idei edukacji w gospodarstwie rolnym, współpraca z instytucjami i organizacjami branżowymi, ośrodkami naukowymi i mediami, członkostwo w konsorcjum produktowym POT „Turystyka wiejska”,
• promocja oferty edukacyjnej zagród edukacyjnych, w tym na stronie internetowej zagrodaedukacyjna.pl oraz w trakcie wydarzeń targowych i imprez promocyjnych, w tym zaangażowanie w kampanię MRiRW „Odpoczywaj na wsi” (link www.odpoczywajnawsi.pl).

Zapraszamy do śledzenia aktualnych wydarzeń OSZE na naszym profilu Facebook  (link: https://www.facebook.com/Og%C3%B3lnopolska-Sie%C4%87-Zagr%C3%B3d-Edukacyjnych-328571687274445/ )

• GOSPODARSTWA OPIEKUŃCZE

Gospodarstwo opiekuńcze jest kolejnym przykładem inicjatywy w ramach rolnictwa społecznego. Zgodnie z koncepcją wypracowana przez zespół CDR O/Kraków, gospodarstwo opiekuńcze to forma wsparcia w zakresie opieki i integracji społecznej w ramach gospodarstwa prowadzącego działalność rolniczą. Usługi oferowane w gospodarstwie opiekuńczym muszą być świadczone w oparciu o infrastrukturę i zasoby gospodarstwa, umożliwiając prowadzenie agroterapii. Upatruje się szans rozwoju szczególnie dla gospodarstw opiekuńczych, w których świadczone będą usługi dla osób starszych.

CDR O/Kraków podejmuje szerokie działania na rzecz upowszechniania idei gospodarstw opiekuńczych, w tym m.in. poprzez:

• organizowanie szkoleń dla doradców i specjalistów ośrodków doradztwa rolniczego w zakresie koncepcji gospodarstw opiekuńczych, a także społecznej odpowiedzialności rolników;
• realizowanie projektów krajowych i międzynarodowych, których celem jest promocja i upowszechnianie wiedzy z zakresu gospodarstw opiekuńczych, identyfikacja dobrych praktyk w kraju i za granicą, a także tworzenie nowych narzędzi edukacyjnych;
• udział w konferencjach, szkoleniach i spotkaniach;
• współpraca z środowiskiem naukowym poprzez udział w grupach roboczych i zespołach projektowych;
• współpraca z partnerami krajowymi i zagranicznymi;
• wydawanie publikacji i materiałów informacyjnych, m.in. takie pozycje jak: „Działania na rzecz rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce na poziomie regionalnym i lokalnym”, „Gospodarstwa opiekuńcze – budowanie sieci współpracy”, „Diagnoza potencjału samorządów do podjęcia działań na rzecz wdrożenia koncepcji gospodarstw opiekuńczych w Polsce. Raport z badań";
• prowadzenie strony internetowej: http://www.gospodarstwa-opiekuncze.pl/