Zagadnienia związane opodatkowaniem gruntów gospodarstwa reguluje ustawa z dnia 15 listopada 1984r. o podatku rolnym.
W myśl przepisów ustawy opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają gospodarstwa rolne, w których grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, posiadają łączną powierzchnię przekraczającą 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy.
Grunty te stanowią własność lub znajdują się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej i nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Organem podatkowym właściwym w sprawach podatku rolnego jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).
Podstawa opodatkowania podatkiem rolnym obliczana jest następująco w zależności od formy użytków rolnych i tak:
- grunty gospodarstwa rolnego – liczba hektarów przeliczeniowych ustalana jest na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego – tabela
- pozostałe grunty – liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków
- grunty pod stawami, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, grunty pod rowami oraz grunty rolne zabudowane – bez względu na zaliczenie do okręgu podatkowego – przelicza się na hektary przeliczeniowe według następujących przeliczników:
a) 1 ha gruntów pod stawami zarybionymi łososiem, trocią, głowacicą, palią i pstrągiem oraz gruntów rolnych zabudowanych – 1 ha przeliczeniowy;
b) 1 ha gruntów pod stawami zarybionymi innymi gatunkami ryb, gruntów pod stawami niezarybionymi, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych oraz gruntów pod rowami – 0,20 ha przeliczeniowego.
Jeżeli nie można ustalić przelicznika powierzchni użytków rolnych na podstawie powyżej zaprezentowanej metodyki, przyjmuje się, że 1 ha fizyczny odpowiada 1 ha przeliczeniowemu.
Wartość podatku za rok podatkowy ustalana jest następująco:
- Dla gruntów gospodarstwa rolnego - iloczyn 1 ha przeliczeniowego gruntów oraz równowartości pieniężnej 2,5 q żyta
- Dla pozostałych gruntów – iloczyn 1 ha gruntów oraz równowartości pieniężnej 5 q żyta
- Średnią cenę skupu żyta ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do dnia 20 października roku poprzedzającego rok podatkowy.
Obowiązki podatkowe
Powstają od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku, a wygasają ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek
Jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku, podatek rolny za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał ten obowiązek.
W przypadku gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł, podatek jest płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.
Podatek rolny od gruntów położonych na terenach podgórskich i górskich obniża się o 30% dla gruntów klas I, II, IIIa, III i IIIb, a o 60% dla gruntów klas IVa, IV i IVb.. Wykaz tych miejscowości w danym województwie ustala sejmik województwa.
Osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informacje o gruntach, sporządzone na formularzach według ustalonego wzoru– IR1 dla osób fizycznych i DR1 dla osób prawnych z odpowiednimi załącznikami w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego, lub o zaistnieniu zmian.
Podatek rolny na rok podatkowy od osób fizycznych, ustala, w drodze decyzji, organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce położenia gruntów. Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.
Zwolnienia i ulgi podatkowe
- Zwolnienia z płatności podatku rolnego - wykaz
- Ulgi podatkowe
- inwestycyjna polega na odliczeniu (w okresie do 15 lat) – w wysokości 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została dokonana inwestycja tj.
a) budowa lub modernizacja budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska,
b) zakup i zainstalowanie:
- deszczowni,
- urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę,
- urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód)
Pod warunkiem, że wydatki te nie zostały sfinansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych
B) z tytułu klęsk żywiołowych organ podatkowy może przyznać podatnikowi ulgę w podatku rolnym przez zaniechanie jego ustalenia albo poboru w całości.
Wzory dokumentów wymaganych dla rozliczenia zobowiązań z tytułu podatku rolnego - . https://www.podatki.gov.pl/podatki-i-oplaty-lokalne/formularze/